دکتر کریستین بونو(یحیی علوی)؛ اسلام‌شناس و شیعه‌شناس مشهور فرانسوی در 26 اوت 2019 برابر با چهارم شهریورماه 1398 در جریان یک سانحه دریایی در ساحل عاج در سن 62 سالگی درگذشت. وی برای سخنرانی ایام محرم به این کشور آفریقایی سفر کرده بود. او که نام یحیی علوی را پس از شیعه شدن انتخاب کرده بود، در آلمان زاده شد و در سن 22 سالگی تحت تأثیر کتب رنه گنون؛ فیلسوف مسلمان فرانسوی اوایل قرن بیستم، به دین اسلام درآمد. وی سپس تحت تأثیر آثار هانری کربن؛ شیعه‌شناس معروف فرانسوی و نیز یکی از عرفای شیعه سلسله تیجانیه آفریقا به تشیع گروید و نام خانوادگی «علوی» را برای خود برگزید.
«یحیی علوی» یا «کریستیان بونو»ی فرانسوی تبار که سرنوشتش با قلمروهای مختلف جغرافیایی و نیز اقلیم های متنوع معرفتی و دینی گره خورده بود، در آلمان زاده شد، در الجزایر کودکی اش را گذراند و تحصیلاتش را در استراسبورگ فرانسه سپری کرد. در همین مقطع و سرزمین، از بی دینی تا ادیان شرقی را تجربه کرد، اما آشنایی با «رنه گنون» (یا «عبدالواحد یحیی» فیلسوف مسلمان و عارف سنت گرای فرانسوی) و نیز «هانری کربن»، وی را به عرفان اسلامی علاقمند ساخت و سرانجام تحت تاثیر یکی از مشایخ آفریقاییِ تیجانیه به تشیع گروید و در این آیین عرفانی عقلانی آرامش و مقصد پایانی اش را یافت.
آشنایی اتفاقی‌اش با آثار عرفانی امام خمینی که وی تا پیش از این، او را به عنوان یک سیاستمدار می شناخت، هم مایه شگفتی اش شد و هم او را به بررسی عرفان امام خمینی به عنوان پایان نامه دکتری اش در سوربون سوق داد. همین انتخاب او را به ایران و مشخصا به مشهد و درک محضر فیلسوف شرق، مرحوم «سید جلال آشتیانی» (با معرفی آیت الله «جوادی آملی») رهنمون شد. پروفسور بونو 15 سال در مشهد زندگی کرد و هفت سال نزد آیت‌الله سید جلال‌الدین آشتیانی درس خواند. او در دانشگاه سوربن پاریس از رساله دکتری خود با عنوان «الهیات در آثار فلسفی و عرفانی امام خمینی» دفاع کرده بود.
افزون بر این پروفسور بونو به تألیف، ترجمه و تفسیر قرآن کریم به زبان فرانسوی پرداخت . مؤسسۀ فرهنگی ترجمان وحی (مرکز ترجمۀ قرآن مجید به زبانهای خارجی) در قم در سال ۲۰۰۰میلادی ترجمه قرآن وی را منتشر ساخت. از ویژگی‌های این ترجمه این است که ترجمه معنایی روان به همراه تفسیر مختصر به ضمیمه لغت نامه الفاظ قرآن است. کوشش بر آن بوده است که ترجمه ای اصیل، بدون اقتباس از ترجمه های فرانسوی پیشین و فقط با توجه به تفاسیر و منابع عربی، که فهرست آنها در پایان کتاب آمده است ارائه شود. چنین کاری در زبانهای اروپایی تا کنون سابقه نداشته است؛ متن این اثر که در میان محققان فرانسوی توجه ویژه ای به خود جلب کرده است و دو نفر از اساتید برجسته فرانسه بنام‌های شارل هانری دوشه کور و میشل شود کیوکس درباره آن اظهار نظر کرده‌اند که حاوی بخش های زیر است:
- ترجمۀ فرانسوى آیات همراه با متن عربى آنها.
- شرح مطالعات و تحقیقات مترجمان در مورد هر کلمه یا آیه، همراه با بسامد کلمات در سورههاى دوگانه.
- ترجمۀ کلمه به کلمه آیات در ستونهاى دو ردیفى.
- واژهنامۀ بسامدى عربى ـ فرانسه سورههاى دوگانه.
- واژهنامۀ بسامدى عربى ـ فرانسه سورهها.
از مرحوم دکتر یحیی علوی آثار دیگری به دو زبان عربی و فرانسوی عموما در حیطۀ عرفان اسلامی و مباحث انقلاب اسلامی ایران به جای مانده که عناوین آنها به شرح زیر است:
- تصوف و عرفان اسلامی به زبان فرانسه، پاریس 1991.
- امام خمینی عارف ناشناختۀ قرن بیستم به زبان فرانسه، پاریس/ بیروت 1997.
- وصیتنامۀ الهی ـ سیاسی امام خمینی (با مقدمه و حواشی) به زبان فرانسه، پاریس، بیروت 2001.
- آیین انقلاب اسلامی (منتخبی از آثار و بیانات امام خمینی در حدود 700 صفحه) به زبان فرانسه، 2003.
- مبارزه با نفس یا جهاد اکبر، اثر امام خمینی به زبان فرانسه، تهران 2006.
ما درگذشت این دانشمند فرزانه و مترجم قرآن را به جامعه قرآنی کشور و همه علاقمندان به گسترش مفاهیم والای قرآن مجید تسلیت می‌گوییم و از خداوند متعال برای آن مرحوم علو درجات آرزو می‌کنیم.
مؤسسۀ فرهنگى ترجمان وحى ضمن فراهم نمودن بستر مناسب و زیرساخت‌هاى لازم براى این كار، با دوراندیشى و مشورت با افراد خبره و صاحب‌نظر و استفاده از ظرفیت‌هاى موجود در داخل كشور، از آغاز تأسیس خود در سال ۱۳۷۳ تا كنون توانسته است ترجمۀ قرآن را به ۲۲ زبان در دستور كار خود قرار دهد كه تا كنون ترجمۀ قرآن به هفت زبان، شاملانگلیسی، فرانسه، تركی‌آذری، تركی‌استانبولی، چینی، اسپانیولی واردورا به چاپ رسانده كه در كشورهای: آمریكا، انگلستان، تركیه، آذربایجان، اسپانیا، چین، هند وپاكستانمنتشر می‌شود. مؤسسه كار ترجمۀ قرآن به هشت زبان دیگر را به نام‌های: ژاپنی، بلتی، بنگالی، گرجی، لوگاندایی، رواندایی، پشتو ومرانائوبه پایان رسانده كه در حال ویرایش نهایی هستند و ترجمۀ قرآن به هفت زبان دیگر را در دست انجام دارد كه عبارتند از: روسی، فرانسه، ایتالیایی، لزگی، سوئدی، زولو وداگبانی.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد نقدی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با بیان اینکه این مؤسسه از آغاز تا امروز ترجمه قرآن کریم به بیست و دو زبان زنده دنیا را برعهده گرفته است، اظهار کرد: خوشبختانه هفت ترجمه از قرآن تا به امروز منتشر شده و هشت ترجمه دیگر، تمام مراحل را طی کرده و آماده انتشار است.
وی در بیان چرایی منتشر نشدن این آثار گفت: متأسفانه با توجه به مشکلات مالی ناشی از تحریم که در حوزه فرهنگ نیز خودنمایی کرده است، نتوانسته‌ایم این آثار را منتشر کنیم.
مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی با بیان اینکه این 8 ترجمه قرآن به زبانهای ژاپنی، بنگالی، گرجی، رواندایی، پشتو، مرانائو، بلتی و لوگاندایی است، به فعالیت این مؤسسه در ترجمه به هفت زبان دیگر اشاره کرد و گفت: ترجمه قرآن به هفت زبان دیگر نیز در دست انجام است که عبارتند از روسی، فرانسه، ایتالیایی، لزگی، سوئدی، زولو و داگبانی.
وی همچنین به ارائه توضیحاتی درباره ویژگی‌های این ترجمه‌ها پرداخت و اظهار کرد: ترجمه ژاپنی برای اولین بار توسط یک شیعه انجام شده است که اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین ترجمه‌ای که به همت مؤسسه ترجمان وحی از قرآن به زبان بلتی انجام شده، تنها ترجمه قرآن در این زبان است و آن هم توسط یک شیعه انجام شده.
حجت‌الاسلام والمسلمين محمد نقدی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) شعبه قم با اعلام خبر ترجمه قرآن به 16 زبان در این مؤسسه تأكيد كرد: تاكنون قرآن كريم توسط اين مؤسسه به شش زبان انگليسی، فرانسه، اسپانيایی، تركی استانبولی، تركی آذری و چينی به چاپ رسيده است و ترجمه 16 زبان ديگر نيز در دست اقدام و در حال انجام است.وی اظهار كرد: مؤسسه ترجمان وحی يكی از مؤسسات بين‌المللی است كه بعد از انقلاب اسلامی در كشور شكوفا شده و هدف مؤسسه پاسخ به نيازهای ميليون‌ها انسان علاقه‌مند به قرآن كريم در سراسر جهان است تا مفاهيم و آيات قرآن را به زبان خود بشنوند. مدیرعامل مؤسسه ترجمان وحی بيان كرد: هدف مؤسسه ترجمه صحيح، سليس و شيوا از قرآن كريم و دور از تحريف به زبانهای مختلف دنياست و در همين راستا تاكنون شش ترجمه را انجام داده است.
فوتر ستوني 2 -پربيننده ترين مطالب
فوتر ستوني 3 - آخرين مقالات
- پژوهشى دربارۀ ترجمه هاى مخطوط معانى قرآن كريم
- بررسى میزان تطبیق ترجمه هاى معاصر با قرائت حفص از عاصم - صغرى لكزایى - زهرا قاسمنژاد
- مقایسه اى بین دو ترجمه از قرآن كریم (ترجمۀ فولادوند و خُرّمدل) - مهین تاج سعادت
- تأملى دربارۀ واژۀ «اخبات» در آيات قرآنى و جايگاه آن در ميان واژه هاى مشابه - نوشتۀ: دكتر جاسم عطيه - ترجمه و تحرير: يعقوب جعفرى